James Joyce en William Shakespeare

Joyce en Shakespeare horen tot mijn coronalectuur.. Eindelijk ben ik aan Ulysses toegekomen. Ulysses van James Joyce is wellicht één van de ongelezen boeken in menig boekenkast. Ik heb een Penguin pocket book sinds 1973, waarvan de bladen al bruin zijn geworden. Ooit een paar keer aan begonnen en daarna laten liggen wachtend op betere tijden. De ‘betere’ tijden zijn dus de coronatijden geworden. Hierbij moet ik zeggen dat ik niet meer werk. En de kinderen zijn al lang het huis uit. In corona lockdown gingen de andere verplichtingen niet door, dus had ik ineens zeeën van tijd voor lezen, en vooral rustig en geconcentreerd lezen. In 2012 verscheen er een tweede vertaling in het Fins van Ulysses door Leevi Lehto.. Deze had ik ook al een tijdje in de boekenkast. Nu heb ik dus eindelijk mij erin verdiept.

Joyce werkte aan Ulysses van 1914 tot de publicatie in 1922 Er is al zo veel geschreven over Ulysses dat het niet meevalt er een wijs woord aan toe te voegen.. Dat zal ik dan ook niet proberen. Nu begrijp ik in ieder geval dat het boek eigenlijk geen roman is. Het is een rijke versameling van werkelijk alles. De woordenschat is enorm. Het is een versameling van stijlen. Het wemelt er van episodes en citaten uit de hele wereldlitteratuur, muziek, geschiedenis, politiek en ga zo door.

In het boek gebeurt niet veel. We wandelen met Leopold Bloem gedurende één dag en nacht door Dublin. Bewonderaars van Joyce vieren elk jaar opnieuw de 16. van juni als Bloomsday. In Dublin worden die dag tochten georganiseerd langs alle kroegen en andere plaatsen waar Leopold Bloom die dag en nacht op zijn Odyssee kwam. Dat kan omdat Joyce elk detail zo nauwkeurig heeft beschreven met volledige namen en adressen.

Je kunt het boek op een willekeurige bladzijde openen en beginnen te lezen – en genieten. Ik vond het heel spannend wat Joyce over zijn concurrent William Shakespeare schreef. Joyce had zeker grote bewondering voor Shakespeare. De identiteit van de schrijver van de beroemde toneelstukken en sonetten blijft ook hem bezig houden. Zie ook Wie was William Shakespeare? Wat mij betreft, ik ben blij met de man uit Stratford. Laten we maar het geboortehuis van William Shakespeare in Stratford-upon-Avon blijven bezoeken. En de cottage van zijn vrouw Anne Hathaway. Ik vind het romantisch te denken dat hij in staat was zo iets geniaals en moois te creëren. En toch blijft er iets knagen. Ik moet me meer gaan verdiepen op de argumentatie van de Stratfordians.